Meerdere grote bedrijven betalen hun personeel in Griekenland uit in contanten, als gevolg van de sluiting van de banken. Daarmee bieden ze de werknemers de mogelijkheid om volledig over het loon te beschikken.

Onder meer de supermarktketen Delhaize zou zijn personeel van de Griekse tak in cash uitbetalen. Ook Kotsovolos, de Griekse dochteronderneming van het Britse Dixons Carphone en andere internationale bedrijven keren het loon ‘handje contantje’ uit.

In de confrontatie met de Europese geldschieters besloot de Griekse regering een week geleden de banken te sluiten uit vrees dat het beschikbare geld massaal zou worden opgenomen. De banken blijven in ieder geval tot en met woensdag dicht. Het maximum bedrag dat rekeninghouders er kunnen opnemen blijft 60 euro per dag.

Griekse bankiers gaven de afgelopen dagen al aan dat zonder extra noodsteun hun voorraden contant geld begin deze week op zijn.

Als de stroom euro’s uit pinautomaten deze week opdroogt, raakt het Griekse financiële systeem verder verstikt. Daarmee is nog geen sprake van een echt vertrek van Griekenland uit de eurozone, maar wel van een voorstadium. Hoofdeconoom Wilem Buiter van de bank Citigroup heeft hiervoor het begrip ‘Grimbo’  bedacht: een valutair niemandsland (een samentrekking van Griekenland en het Engelse woord limbo, oftwel het voorgeborchte van de hel).

Contante euro's meer waard

De Grimbo-status impliceert het volgende. Griekse burgers worden vanaf deze week gedwongen om voor contante betalingen een beroep te doen op euro's die ze onder onder het matras hebben verstopt of die op buitenlandse rekeningen staan. In het laatste geval moeten euro's dus in het buitenland gepind worden en vervolgens ingevoerd worden, want elke euro die giraal naar een Griekse rekening wordt overgemaakt zit onherroepelijk vast bij Griekse banken.

Contante euro's worden in deze situatie meer waard in Griekenland dan girale euro's. Maar dat is niet het enige.

Belofte-op-toekomstige-euro of iets anders

Te verwachten valt dat het girale geldverkeer verder vastloopt. Grieken zullen bijvoorbeeld de betaling van openstaande belastingaanslagen uitstellen. Ook de overheid kan hierdoor een acuut probleem krijgen met het betalen van leveranciers.

Om leveranciers te betalen en mogelijk ook salarissen en pensioenen, moet de Griekse overheid wellicht ook beloften-op-euro's uitgeven - als de geldkraan van de ECB dicht blijft.

Econoom Buiter wijst erop dat de schuldbewijzen ook in de vorm van een belofte-op-iets-anders-dan-euro's kunnen worden uitgegeven. Dat is feitelijk het begin van de Grexit.

Pseudo-drachmes

De waarde van pseudo-drachme's zal uiteindelijk gaan afwijken van die van de euro, ook als er nog geen formele herintroductie van de drachme is. Bestaande contracten en schulden zouden nog in euro's luiden, maar de Griekse overheid zou bij uitgifte van pseudo-drachmes ook betalingen van bijvoorbeeld overheidsfunctionarissen met deze schuldbewijzen moeten accepteren.

Dit proces kan in een stroomversnelling komen vanaf 20 juli. Op die dag moet Griekenland een terugbetaling doen van ongeveer 3,5 miljard euro aan de Europese Centrale Bank.

Als de Griekse overheid wanbetaler wordt bij de ECB, kan die beslissen om Grieks staatspapier niet meer als onderpand te accepteren. Griekse banken die veel in Griekse staatsleningen hebben belegd zouden in dat geval als 'insolvabel' moeten worden bestempeld. De consequentie hiervan is dat het noodloket voor steun aan Griekse banken gesloten moet worden. Het introduceren van een alternatieve vorm van geld om Griekse banken te ondersteunen wordt dan onvermijdelijk.

Bron: ANP/Z24

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl